اثر تنش شوری بر عملکرد و کیفیت بذر عدس در مراحل مختلف پر شدن و رسیدگی دانه

یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1390 به اجرا درآمد تا کیفیت و عملکرد بذر عدس در مراحل مختلف پرشدن دانه و رسیدگی تحت شوری های متفاوت (صفر، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم) در گلخانه مورد ارزیابی قرار گیرد. بذرها با فواصل زمانی ده روز در چهار مرحله (45، 55، 65 و 75 روز پس از گلدهی) برای آزمایش کیفیت برداشت شدند. نتایج نشان داد که با افزایش شوری دمای برگ افزایش پیدا کرده است، ولی تعداد برگ در بوته و شاخص کلروفیل برگ (cci) کاهش یافته است. کاهش شاخص کلروفیل در شوری های 8 و 12 دسی زیمنس بر متر بیشتر از شاهد و شوری 4 دسی زیمنس بر متر بود. تعداد برگ در بوته و شاخص کلروفیل برگ (cci) در شوری های 8 و 12 دسی زیمنس بر متر به طور معنی داری پایین تر از شرایط غیر شور بود. تحت شرایط شور محتوای آب برگ عدس به طور معنی داری کاهش پیدا کرد. این صفت بین شوری های 4 و 8 و همین طور شوری های 8 و 12 دسی زیمنس بر متر از لحاظ آماری متفاوت نبود. محتوای پرولین برگ ها در شوری شدید به طور معنی داری بیشتر از شاهد و شوری های کم و متوسط بود. تعداد نیام در بوته، تعداد بذر در بوته، وزن صد بذر، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد بذر و شاخص برداشت در شوری های متوسط و شدید کاهش معنی داری پیدا کردند. با افزایش سطوح شوری، هدایت الکتریکی مواد نشت یافته از بذور عدس افزایش، ولی درصد جوانه زنی، قوه زیست، سرعت جوانه زنی و وزن خشک گیاهچه کاهش یافتند. هدایت الکتریکی مواد نشت یافته از بذور عدس با پیشرفت مراحل نموی گیاه و افزایش وزن بذرها روی گیاه مادری تحت شرایط شور و غیرشور کاهش پیدا کرد. به طور کلی نتیجه گیری شده است که شوری های متوسط و شدید می توانند عملکرد و کیفیت بذر عدس را به طور قابل-ملاحظه ای کاهش دهند.